Sanah i Szymborska

 

Stało się, niemal co chwilę słuchamy w stacjach radiowych Sanah „ Nic dwa razy się nie zdarza” z tekstem W. Szymborskiej. Po tych: „no sorry”, „hardcorowo pada deszcz”, „cappuccino niesłodzone”, „kawka na wynos”, tekst poetki jest jak wytchnienie, jak wyjazd na świat z mrocznego tunelu. I trzeba Sanah przyznać, że bardzo szanuje ten tekst, na swój sposób się z nim identyfikuje.

Dla mnie zyskuje tym, że przekonuje młodych do wiersza, oswaja ich z tekstem poetyckim i muszę to napisać, pomaga odczytać przesłanie tekstu. Jakby na to nie patrzeć tekst Szymborskiej miejscami jest w stylu Sanah- „jakby róża/przez otwarte wpadła okno”.

https://www.youtube.com/watch?v=rR001X7JQy8&list=RDrR001X7JQy8 

Ta gra, nadanie drugiego popularnego życia poważnemu tekstowi noblistki jest ewidentnym objawem egzystencji w popkulturze. Dla nas polonistów doskonała okazja, by wytłumaczyć kategorię artysty, tego, który tworzy od zera, ale też tego, który „zainspirowany”, tworzy na bazie uznanych dzieł. Twórca jako pojęcie szersze powinno się pojawić na lekcjach przy rozmowie o każdej artystycznej dyscyplinie. Lekcja może potoczyć się w kierunku prawa autorskiego, ale może też ewaluować w stronę nowych obszarów ludzkiej twórczości.

Piosenka Sanah może być też pretekstem do rozmowy o przesłaniu wiersza czy też wypływającej z niej filozofii życia. Może powrót do starożytnego epikureizmu i stoicyzmu jest tutaj najprostszym rozwiązaniem. Kiedy czyta się wiersz Szymborskiej uwaga skupia się na pierwszej części wiersza. Kiedy słucha się piosenki do tego tekstu, wybija się, za sprawą kompozycji, inny fragment wiersza.

Czemu ty się, zła godzino

Z niepotrzebnym mieszasz lękiem?

Jesteś - a więc musisz minąć

Miniesz - a więc to jest piękne

Jest w nim przeświadczenie o sprawiedliwości słów księgi Koheleta, podziale ludzkiego życia na równe części szczęścia i nieszczęścia. Przemijalność wg Szymborskiej/Sanah jest naszym wyzwoleniem i ratunkiem.

Wszystko ma swój czas,

i jest wyznaczona godzina

na wszystkie sprawy pod niebem:

Jest czas rodzenia i czas umierania,

czas sadzenia i czas wyrywania tego, co zasadzono,

czas zabijania i czas leczenia,

czas burzenia i czas budowania,

czas płaczu i czas śmiechu,

czas zawodzenia i czas pląsów,

czas rzucania kamieni i czas ich zbierania,

czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od nich,

czas szukania i czas tracenia,

czas zachowania i czas wyrzucania,

czas rozdzierania i czas zszywania,

czas milczenia i czas mówienia,

czas miłowania i czas nienawiści,

czas wojny i czas pokoju.

 

Oczywiście wędrówkę po tekstach, które przez wieki głosiły równowagę pomiędzy „złą i dobrą godziną” można by było prowadzić w nieskończoność.  Jan Kochanowski w Pieśni IX Ksiąg Wtórych:

 

Nic wiecznego na świecie:

Radość sie z troską plecie,

A kiedy jedna weźmie moc nawiętszą,

W ten czas masz ujźrzeć odmianę naprędszą

 

A . Mickiewicz nie widzi pełni życia bez cząstki goryczy.

Bo słuchajcie i zważcie u siebie,

Że według bożego rozkazu:

 Kto nie doznał goryczy ni razu,

Ten nie dozna słodyczy w niebie.

(„Dziady”, cz. II)

Dlatego na ten Nowy 2023 Rok życzyć sobie należy równowagi pomiędzy złą i dobrą godziną, dystansu i spokoju…

 

Małgosia

 

Zobacz również:

http://lubimyuczyc.blogspot.com/2022/10/sanah-spiewa-poezje.html