Naszą
wycieczkę po szkołach świata zaczynamy od Finlandii nieprzypadkowo. Finlandia
uzyskiwała na początku XXI w najlepsze wyniki w testach PISA pod względem
poziomu czytania, znajomości matematyki oraz ogółu posiadanej wiedzy, a fiński
system edukacyjny uznano za wzorcowy (ranking 2014).
Fiński
system edukacyjny to system łączony: klasa I z II, III z IV i V z VI.
Nauczyciel uczy wszystkich przedmiotów w tych trzech klasach aż do VII klasy,
kiedy to każdy przedmiot jest prowadzony przez innego nauczyciela. W klasach
I-IV uczniowie uczą się tylko przedmiotów obowiązkowych, które w zasadzie
niewiele odbiegają od tych realizowanych w naszych szkołach. W klasie VII
zaczyna wdrażać się przedmioty fakultatywne, których celem jest ukierunkowanie
i poszerzenie zainteresowań młodzieży. Częstość lekcji realizowanych w języku
obcym jest znacznie większa niż w Niemczech, wszyscy uczą się co najmniej 2
języków obcych oprócz języka używanego powszechnie w szkole (fińskiego bądź
szwedzkiego). Dodatkowo obowiązkowe przedmioty obejmują: naukę o środowisku,
edukację zdrowotną, religię i etykę, historię, nauki społeczne, matematykę,
fizykę, chemię, biologię, geografię, sport, muzykę, sztukę, rękodzieło oraz
ekonomię.
Od
tego czasu wprowadza się też oceny w postaci cyfr. Skala ocen waha się od 1 do
10. Najniższą pozytywną jest „5”, a najwyższą „10”. Samoocena dzieci jest
kluczowym elementem oceniania. Umiejętność tę dzieci ćwiczą od przedszkola. W
szkole też uczeń sam się ocenia, a nauczyciel mówi, czy zgadza się z jego
oceną. Stopnie mają zazwyczaj charakter opisowy. Jednak stosuje się w ogólnej
ewaluacji stopnie, które nie rzutują negatywnie na karierę edukacyjną dziecka,
dając mu jedynie orientację we własnych kompetencjach i stanowiąc wskazówki do
dalszej nauki. Rodzice raz, dwa razy do roku otrzymują ze szkoły raport o
postępach w nauce. Przez pierwsze 3 lata podstawówki, nie można zostawić
dziecka na drugi rok w tej samej klasie (w podstawówce, jeżeli rodzice się nie
zgadzają). Do 16 roku życia uczniowie nie piszą żadnych egzaminów, a testy
służą tylko pracy nauczyciela, który może jej wykorzystać na kolejnym etapie.
Dzięki temu uczniowie i nauczyciel mogą skupić się na wyzwalaniu kreatywności i
mają dużą swobodę w wykorzystaniu czasu.
Zajęcia
wychowania fizycznego odbywają się na zewnątrz. Uczniowie mają do wyboru:
lodowisko, grę w hokeja, spacery, biegi narciarskie.
Rok
szkolny dla uczniów liceum w Finlandii jest podzielony na 5 modułów, a każdy
moduł ma 7 tygodni a kończy się w liceum testami. Po module uczniowie piszą
sprawdziany zaliczające materiał z danego modułu, a potem omawiają je z
nauczycielami. Są moduły obowiązkowe i nadobowiązkowe, pośród tych pierwszych
jest filozofia i psychologia.
Lekcji
nie prowadzi się metodą wykładu – najczęściej stosuje się pracę w grupach.
Każda z grup składa się z jednego ucznia określanego jako dobry, dwóch średnich
i jednego słabszego, który dopasowuje się niejako poziomem wiedzy do
pozostałych członków grupy. Dzięki temu m.in. Finlandia ma najmniejszą różnicę
w teście PISA między najlepszymi i najgorszymi uczniami. Ciekawym rozwiązaniem
jest zjawisko wewnątrzszkolnych korepetycji zorganizowanych przez szkołę dla
niektórych dzieci. Zatrudniony korepetytor reaguje natychmiast, gdy jest
zgłaszana taka potrzeba, uczeń klasy VII-VIII ma prawo do korepetycji 2 razy w
tygodniu.
W
Finlandii nauczyciele nie robią kartkówek, nie odpytują, nie zadają zadań.
Dwudziestoosobowe klasy pracują na 75- minutowych lekcjach w szkole średniej, a
45 w szkole podstawowej. Szkoła ma dużą dowolność w organizowaniu przebiegu
zajęć. Szkoły prywatne nie istnieją, a kadra pedagogiczna jest bardzo wnikliwie
dobierana. Praca nauczyciela ma w Finlandii wysoki status społeczny, a na
studia pedagogiczne równie trudno się dostać, jak na medycynę lub prawo. Studia
nauczycielskie podejmują w zasadzie tylko ci młodzi ludzie, którzy uzyskują
najwyższe oceny na egzaminie maturalnym.
Nie
ma obowiązku noszenia określonego stroju, a uczniowie dojeżdżają do szkoły
rowerami. Posiłki na terenie szkoły są darmowe, opieka zdrowotna i dentystyczna
również. Ciekawe, że nie istnieje możliwość odmówienia posiłku.
\
Polityka
edukacyjna Finlandii jest długofalowa - Finowie reformowali swój system
edukacyjny przez 30 lat. 7 zasad fińskiego cudu edukacyjnego to: równość,
bezpłatny dostęp, indywidualizm, aspekt praktyczny nauki, zaufanie, dobra wola,
niezależność.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz