Lubimy uczyć! taK&Mamy: Zespół ASPARGERA – garść informacji i wskazówek

Zespół ASPARGERA to zaburzenie rozwoju mieszczące się w spektrum autyzmu. Charakteryzuje się upośledzeniem komunikacji dwustronnej, komunikacji słownej i pozasłownej, niechęcią do zaakceptowania zmian, brakiem giętkości myślenia oraz bardzo szczególnymi zainteresowaniami. Mocną stroną osób z ZA jest zapamiętywanie faktów, dat, postaci. Wielu z nich jest uzdolnionych matematycznie.

Podstawowe objawy Zespołu Aspergera:

· upośledzone interakcje społeczne,

· kłopoty z porozumiewaniem się / komunikacją,

· bardzo szczególne zainteresowania / natręctwa,

· powtarzające się rytuały,
schematyczne zachowanie się, brak elastyczności.

Dzieci ze zdiagnozowanym ZA stanowią szczególne wyzwanie w środowisku edukacyjnym. Zwykle widziane jako ekscentryczne i dziwne przez kolegów z klasy, ich nieudolne zdolności społeczne czynią te dzieci kozłami ofiarnymi. Niezdarność i obsesyjne zainteresowanie niejasnymi, mało znanymi tematami przyczyniają się do postrzegania ich jako dziwnych. Dzieci z ZA nie posiadają umiejętności rozumienia istoty związków międzyludzkich i reguł rządzących konwenansami społecznymi; są naiwne i wyraźnie brak im zdrowego rozsądku. Brak elastyczności i niemożność radzenia sobie ze zmianami powoduje, że te osoby łatwo się stresują i są emocjonalnie wrażliwe. Jednocześnie dzieci z ZA (większość to chłopcy) cechuje przeciętna do ponadprzeciętnej inteligencja i bardzo dobra pamięć. Ich determinacja w dążeniu do własnych celów może prowadzić do wielkich osiągnięć w późniejszym życiu.

Co z edukacją?

Jeżeli dziecko z ZA ma być uczone w zwykłej szkole podstawowej, ważne jest, aby wykorzystać każdą pomoc, jaka jest dostępna. Aby takową otrzymać, należy uzyskać dokument, który potwierdza, że dziecko potrzebuje specjalistycznej pomocy. Następnie trzeba przejść przez cały szereg konsultacji i badań. Procedura ta może zająć kilka - kilkanaście miesięcy. Wybierając szkołę dla dziecka należy wziąć pod uwagę, czy personel tej placówki będzie chętny do poszerzenia swojej wiedzy o kłopotach, jakie mogą wystąpić zarówno ze strony dziecka jak i nauczycieli. Jeżeli jest to niezbędne, zatrudniani są dodatkowi specjaliści prowadzący terapie: zajęciową, językową itp. Niezbędna jest ścisła współpraca szkoły i rodziców. Prowadzenie dzienniczka może wspomóc komunikację w obie strony, na bieżąco informując o osiągnięciach i kłopotach dziecka.

Co może pomóc? Wskazówki dla rodzica/nauczyciela!

Twoje informacje muszą być proste, łatwe do zrozumienia.
Instrukcje muszą być proste, do bardziej skomplikowanych zadań przygotuj schemat rysunkowy lub punktowy.
Upewnij się, że zostałeś zrozumiany.
Tłumacz, dlaczego potrzebny jest kontakt wzrokowy - pochwalaj i zachęcaj do tego.
Czasami wydaje się, że dzieci, zwłaszcza młodsze, nie słuchają co mówisz – powtarzaj wielokrotnie.
Ogranicz wybór do 2-3 możliwości jednorazowo.
Określ ściśle ile czasu dziecko może poświęcić na swoje „zainteresowania” dziennie i przestrzegaj tego.
Wykorzystuj „czekanie na swoją kolej” jak najczęściej, nie tylko przy grach planszowych.
Informuj o czynnościach, które mają nastąpić: „jak skończysz rysować idziemy na zakupy”, „masz jeszcze 10 min zabawy a potem ...”.
Staraj sie delikatnie zmieniać sztywne zachowania dziecka, pomaga to zaakceptować sytuacje awaryjne.
Nie oczekuj, że takie dziecko będzie zachowywać tak, jak powinno w jego wieku.
Staraj się rozpoznać, jakie sytuacje są najbardziej stresujące, co wywołuje frustracje i próbuj ich unikać.
Znajdź sposób na opanowanie złego zachowania - zignoruj, przytul.
Jeżeli obiecasz coś - dotrzymuj obietnicy i niech to zostanie „specjalne”.
Naucz dziecko, jak ma sie zachować, gdy ktoś się z niego naśmiewa np. „zostaw mnie w spokoju”.
Staraj się wytłumaczyć różnicę między miejscem prywatnym a publicznym i wyjaśniaj, jak należy się w nich zachowywać.