Nieśmiertelne „Kamienie na szaniec”

Dziś  73 rocznica śmierci Rudego i Alka – niezłomnych harcerzy Szarych Szeregów, którzy razem z Zośką do dziś fascynują młodych ludzi. „Kamienie na szaniec” to wbrew pozorom książka ciągle aktualna i przemawiająca do gimnazjalistów.

Okazuje się bowiem, że młodzi ludzi widzą w bohaterach książki Aleksandra Kamińskiego samych siebie. Wolność, przyjaźń, czasami szaleństwo i brawura  - czy sprawy te nie dotyczą każdego młodego człowieka? Oczywiście podczas omawiania lektury dokładnie analizujemy Akcję pod Arsenałem, akcje Małego Sabotażu, działania dywersyjne. Charakteryzujemy bohaterów, ich marzenia, plany, zasługi, moment śmierci. Odtwarzamy wojenną Warszawę.

Walory książki Kamińskiego są jednak  dla nas punktem wyjścia przede wszystkim do realizacji wielu spraw wychowawczych. Podobnie jak „Mały Książę” Exupery’ego lektura mówi o przyjaźni, odpowiedzialności za innych, w tej opowieści – dokumencie pojawiają się wartości, które młodzież powinna nie tylko znać, ale i czując je, akceptując, wprowadzać w życie. Próbujemy z uczniami przenieść wartości i cechy bohaterów do czasów nam współczesnych i – o dziwo – to się udaje. Pokazujemy, że  ponadczasowe są:

- odpowiedzialność

- lojalność wobec innych

- odwaga

- ofiarność

- patriotyzm

- niezłomność w decyzjach

- praca nad sobą, by być lepszym

- godność, honor

- wykształcenie jako droga do samoświadomości

Pracując w grupach, uczniowie układali „Kodeks - przykazania dla współczesnej młodzieży”, wzorując się na bohaterach „Kamieni”. Okazało się, że młodzi ludzie są wrażliwi, czasem nie przewidują skutków postępowania dość bezmyślnego, ale są chętni, by pracować nad sobą. Bohaterowie książki Kamińskiego nadal imponują, przede wszystkim dlatego, że „im się udawało”, byli niezłomni, dzięki długotrwałej pracy nad sobą. Są to przecież autentyczne postacie, więc każdemu z nas dana jest szansa próby.

Naprawdę nie żałujmy czasu na tę lekturę. Jeśli „porwiemy” młodzież, zainteresujemy postaciami (film!) możemy poruszyć wiele spraw wychowawczych.

Gorąco polecamy najnowsze wydanie z 2002 r. („Nasza Księgarnia”). Dużo zdjęć dotychczas niepublikowanych, komentarz Barbary Wachowicz, wypowiedzi i listy młodzieży z ksiąg pamiątkowych wystawy „Kamyk na szańcu”, wiele uzupełnień. 

Warto wykorzystać najnowszą ekranizację w reżyserii Roberta Glińskiego, a na podsumowanie doskonale sprawdza się teledysk Dawida Podsiadło „4.30”.

https://www.youtube.com/watch?v=8w600YIpkoY

Kasia i Małgosia