Metoda Dobrego Startu w pracy z dzieckiem autystycznym

W związku z tym, że trwa „niebieski miesiąc”, postanowiłyśmy na blogu stworzyć cykl wpisów poświęconych autyzmowi oraz zespołowi Aspergera. Mamy nadzieję, że będzie pomocny rodzicom i nauczycielom.

Metoda  Dobrego Startu jest terapią psychomotoryczną, która postrzega związki pomiędzy rozwojem psychicznym, a ruchowym. Aktywizowanie jednej ze sfer, wpływa korzystnie na sferę drugą. W terapii chodzi o usprawnienie i harmonizowanie współdziałania motoryki i psychiki.

1. By rozpocząć terapię Metodą Dobrego Startu, konieczne jest osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu funkcjonowania społecznego, który umożliwi mu kontakt choć z jedną osobą.

2. Terapia będzie skuteczna, gdy zajęcia poprowadzone zostaną w małych 3,4 osobowych grupach. Na każde autystyczne dziecko „przypada” jedna dorosła osoba (np. .rodzic). Zajęcia prowadzi dwóch, wspierających się terapeutów.

3. Pierwsze miesiące pracy poświęca się na indywidualne kontakty, rodzic-dziecko.

4. Udział rodziców w sesjach pozwala na kontynuowanie pracy w domu. Możliwa jest wymiana spostrzeżeń na temat zaobserwowanych zachowań.

5. Należy nagradzać dziecko, nawet za minimalne osiągnięcia, za udział w zajęciach.

Na początku zajęć dzieci są bierne, później rodzice wykonują czynności ich rękami, ciałem. Dorosły w pewnym momencie może, a nawet powinien wycofać się z aktywności i pozwolić dziecku na działanie.

6. Komunikując się z dzieckiem należy posługiwać się prostymi, jasnymi słowami, zdaniami. Należy wyeliminować zbędny „szum” informacyjny,

7. Należy pracować w oparciu o konkrety. Posługiwać się przedmiotami, obrazami, zmysłowymi doznaniami. Dziecko musi manipulować przedmiotami.

8. Zasadą jest stopniowanie trudności. Przechodzi się od ćwiczeń wykonanych, opanowanych, do tych następnych, trudniejszych.

Ćwiczy się w pozycjach zmienianych, by nie doszło do znużenia, przeciążenia.

Zajęcia prowadzi się według schematu:

·         Na początku ćwiczenia wprowadzające. Wykonuje się zabawy orientacyjno-porządkowe (marsz do muzyki, zbiórka w szeregu).

·         Ćwicząc orientację w schemacie ciała dzieci mogą: witać się prawą ręką, lewą nogą, pokazywać części ciała swoje i kolegów.

·         Dzieci witają się w rytm piosenki.

Zajęcia właściwe:

·         Na te zajęcia składają się ćwiczenia ruchowe, mające charakter usprawniający i relaksacyjny. Np. „Idzie kominiarz...Jedzie pociąg...”

·         Usprawnia się po kolei palce, ręce ,nogi.

·         Ćwiczenia ruchowo-słuchowe, mają na celu kształcenie analizatora równowagi i słuchu. Wymagają od dziecka jednoczesnego zaangażowania rąk, nóg i uszu- rytmiczne wystukiwanie na podłodze, wykonywanie prostych ćwiczeń w rytm muzyki, malowanie bohaterów piosenek.

·         Kolejne ćwiczenia ruchowo– słuchowo - wzrokowe, stanowią podstawę tej metody. Pracuje się na schematach i wzorach graficznych. Dzieci wodzą palcem, wzrokiem po przedmiocie, czy wzorze. Nucą przy tym słyszaną melodię, mogą śpiewać.

Zajęcia końcowe:

·         Na te zajęcia składają się ćwiczenia rozluźniające i relaksacyjne. Dzieci uświadamiają sobie napięcie mięśniowe -ściskanie rąk, przytulanie do rodzica, a następnie rozluźnianie kontaktu.

·         Omawianie sesji.

9. Zajęcia z dziećmi muszą cechować się stałością, powtarzalnością. Wprowadzenie jakichkolwiek zmian może wywołać zaniepokojenie. Schematyczność zajęć sprzyja zaadaptowaniu się do sytuacji. Dziecko może przewidzieć, co się będzie działo.

10. Na zajęciach należy podchwytywać spontaniczne zachowania dziecka i reagować na nie.

11. Spotkania grupowe powinny odbywać się 2-3 razy w tygodniu. Rodzice winni powtarzać ćwiczenia w domu.

12.Czas trwania sesji, winien być dostosowany do wieku dzieci, ich cech indywidualnych i możliwości koncentracji uwagi. Zajęcia nie powinny jednak trwać dłużej niż 45 minut.

13. Podczas zajęć konieczne jest stosowanie przerw. Trzeba pozwolić na naturalne potrzeby wypoczynku.

Tak przeprowadzane zajęcia mają na celu:

·         budowanie poczucia własnej tożsamości poprzez poznanie części ciała, imienia,

·         różnicowanie pojęć określających przestrzeń: nad, pod, wysoko, nisko, wysoko, blisko, daleko...,

·         budowanie orientacji w przestrzeni wokół własnego ciała,

·         nawiązanie kontaktu z innymi osobami.

Z dziećmi pracuje się długo, efekty czasem są mało zauważalne. Jednak metoda ta nie ma w sobie elementów, które mogłyby zaszkodzić dzieciom.

Kasia

Strony internetowe :

http://www.autyzm.strefa.pl/

http://autyzm-net.prv.pl/

Marta Bogdanowicz, „Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii pedagogicznej”,  wyd. Harmonia, Warszawa 2014